Her yıl tüm dünyada milyonlarca çocuk, sirke veya saç biti adı verilen parazit rahatsızlığına uğruyor. Reçete ile satılan ilaçlar zehirleyici olabiliyor, reçetesiz tedavi yöntemleri ise işe yaramayabiliyor. Kısaca sirkeler ile mücadele etmek hiç de kolay bir iş değil. Konunun uzmanlarına göre bugün yaşanan en büyük problem, saçtaki sirke veya saç bitlerinin tezgah üstü malzemelere karşı direnç kazanmış olmasıdır.
Doğal ilaçlar, bu haşereden kurtulmak için etkili olabilir ancak reçeteli ilaçlar kadar incelendikleri pek söylenemez. Aşağıda sirkeden kurtulmanın birkaç yolu açıklanıyor. Bunlar genelde çeşitli ev ilaçları, tezgah üstü ilaçlar ve reçeteli tedavi yöntemleridir.
Sirkeden Kurtulmanın Yolları
1. Sakin Olma
Eğer bu problemi yaşıyorsanız, yapılacak ilk iş derin bir nefes almak ve endişeye kapılmamaktır. Elbette sirkeden bahsetmek hoş bir şey değildir ve konuşurken arada başınızı kaşıyabilirsiniz, ama unutmayın ki sirke insan sağlığı açısından zararlı değildir.
Sirke ile mücadele ederken bu haşereyle bir çok cephede savaşmak gerekmektedir. Sadece yetişkin olanları değil aynı zamanda saça tutunmuş olan küçük yumurtalarını da öldürmek için çeşitli yöntemler kullanmak gerekir. Çünkü henüz küçük yumurtalar, yetişkin olanları öldüren yöntemlerden kurtulabilir. Ya da bunun tersi olabilir. Bu haşereler binlerce yıldır saçlarda yaşamak için gelişmişlerdir ve oldukça kurnazdırlar. Bu nedenle bir saçtaki sirke tedavi sırasında tekrar tekrar ortaya çıkabilir ve haftalar veya aylarca sürecek bir mücadele için çelik gibi olmak gerekir. İşe yaramayacak tek şey panik yapmaktır.
2. Tarama
Sirkeyi ortaya çıkarmak için altın kural, arama ve tarama işlemini diğer bütün tedavi yöntemleri ile birlikte yapmaktır. Sirke ile mücadele etmek için saçları kısım kısım ayırmak ve özel bir tarakla taramak gerekir. Yıllarca önce bu iş elle yapılıyormuş. Çocukların saçlarından yetişkin sirkeler ve yumurtaları tek tek toplanıyormuş. Bu günlerde, ince dişli metal taraklar kullanıyor. Bunlar hem muntazam hem de hızlıdır. Çoğu zaman, tarakla tarama işleminden sonra, sirkeleri görmek için bir büyütme ışığı kullanılıyor. Hangi tür sirke ilacı kullanılırsa kullanılsın yapılması gereken tek iş taramaktır. Son sirke yumurtası düşene kadar sirkeden kurtulmak mümkün değildir.
3. Piretrinler
Reçetesiz satılan bazı tezgah üstü ürünlerin aktif maddesi piretrindir. İçeriğinde krizantem çiçeklerinden elde edilen doğal böcek ilacı bulunmaktadır. Bunlar canlı sirkelerin sinir sistemlerine saldırır. Ancak bazı sirkeler toksinlere karşı dirençli olduğundan her zaman iyi netice alınmaz.
Bu ürün genelde kuru saçlara uygulanır ve on dakika beklenir. Sonra üzerine su dökülerek köpürtülür ve durulanır. Arkasından saçlar taranır. Kalan sirkeleri öldürmek için bir hafta on gün sonra aynı işlem tekarlanır. Bu arada alerjik tepki oluşup oluşmadığı izlenmelidir.
4. Zeytinyağı
Zeytinyağı, sirkeleri boğmak için mükemmel bir doğal maddedir. Sirkenin nefes delikleri tıkanır ve muhtemelen boğulur. Ancak unutmamak gerekir ki nefes almasa da sirke gece boyunca yaşayabilir. Bu nedenle saça zeytinyağı uygulandıktan sonra bir duş başlığı takmak yararlı olur. Ancak daha sonra sirkeleri çıkarmak için taramak gerekir. Zeytinyağı sirkelerin saça tutunmalarına da engel olur.
5. Permetrin Losyon
Permetrin de tezgah üstü ürünlerin aktif maddelerinden biridir. Piretrinin sentetik bir versiyonudur. Sirkelerin bu maddeye karşı da dirençli oldukları biliniyor. Permetrin, canlı sirkelere karşı aynı piretrinler gibi çalışır. Keza alerjik tepkiler göstermesi de mümkündür.
Şampuanlanmış ve nemli, yani kurutulmamış saçlar, bu losyon ile karıştırılır ve on dakika bekledikten sonra saçlar durulanır. Sonda tarak ile sirkelerin düşmesi sağlanır. İlk tedaviden bir hafta sonra sirkeler tekrar ortaya çıkabilir. Bu durumda aynı işlemler tekrarlanmalıdır.
6. Saç Kurutma Makinaları
Bir çalışmada, sıcak hava uygulamanın bit yumurtalarını yok ettiği kanıtlanmıştır, ancak canlı sirkeleri yok etmekte çok etkili olmamıştır. Basit bir saç kurutma makinesi ile saçlara sıcak hava üflendiği takdirde sirke yumurtalarının yüzde 89’u, canlı sirkelerin ise sadece yüzde 10’u ölmüştür. Doğrudan sıcak hava üfleyen bir kurutucu ise, sirke yumurtalarının yüzde 98’ini, canlı sirkelerin ise yüzde 55’ini öldürmüştür. Bu nedenle bir saç makinesi kullanmak her zaman sirke ile mücadelede etkilidir. Ancak kimyasal ilaçlardan biri kullanılmışsa, kesinlikle saçlara sıcak hava uygulanmamalıdır.
7. Spinosad Tedavisi
Spinosad, diğer böcekler yanında sirke ile mücadele ederken de kullanılan ve bir toprak bakterisinden elde edilen doğal bir maddedir. Reçetli ilaçlar arasında bulunan bu losyon, dört yaş ve üzeri çocuklar için ilaç olarak onaylanmıştır. Permetrine göre oldukça etkili bir ilaçtır. Uygulama sırasında kuru saçlar tamamen bu losyon ile kaplanır ve on dakika beklenir. Sonra saçlar durulanır ve taranır. Bu losyon da göz ve cildi tahriş edebilir.
8. Saç Daldırma
Saçlar küvetin içinde tamamen suya daldırılır ve sirkelerin suyun altına boğulması sağlanır. Ancak bu doğal yöntem ile her zaman iyi sonuç alınmaz. Bazı araştırmalara göre sirkelerin suyun içinde saatler boyunca canlı kaldığını göstermektedir. Klorlu suyun bile sirkeleri öldürdüğü söylenemez.
9. Ivermectin Losyon
Bu losyon 2012 yılında onaylanmıştır. Bu losyon da toprakta bulunan bakterilerden elde edilmiştir. Bit yumurtalarını ve canlı sirkeleri felç eder ve öldürür. Altı aydan büyük bebeklerde kullanılması sakıncalı değildir. Tedavi uygulanan hastaların yaklaşık dörtte üçü, tedaviden iki hafta sonra tek bir uygulamanın ardından sirkelerden kurtulduğu görülmüştür. Hastaların yüzde 1’inden azında göz ve cilt tahrişi gibi yan etkilere rastlanmıştır. Uygulama sırasında losyonu kuru saça uygulamak ve on dakika beklemek yeterli olmaktadır.
10. Saç Şekillendirici Jel
Saçları sertleştirmek ve şekil vermek için kullanılan jel veya vazelin uygulamanın, sirkeleri öldürdüğüne dair fazla bir araştırma yok. Ancak yine de doğal yöntemler arasında yer alan zeytinyağı gibi sirkelerin nefes deliklerini tıkayarak onları boğduğu sanılıyor.
11. Benzil Alkol Losyonu
2009 yılında piyasaya çıkan bu losyon sirkelerin solunum yollarını bozarak boğulmalarına neden olmaktadır. Ancak bit yumurtalarına karşı etkili değildir. En az iki uygulama gerekmektedir. Bu losyon altı aydan büyük bebekler için uygundur ancak göz ve cildin tahrişine neden olabilir.
12. Mayonez
Salata ve soslar için mükemmel bir bağlayıcı olan mayonez, sirkeden kurtulma yolları arasında yer alır ama sirkeler boğulmayı önlemek için nefes deliklerini açıp kapatabilirler. Bu nedenle bir garantisi yoktur. Kullananlar tam yağlı mayonez kullanılmasını önermektedir.
13. Sirke
Bazı insanlar gerçek sirkenin içinde bulunan asetik asitin, sirke yumurtalarının saça tutunmak için kullandığı yapışkan sıvıyı çözdüğüne inanıyor. Evde üretilen birçok çare gibi bu yöntemin klinik bir fayda sağladığı kanıtlanmış değildir. Genelde bu uygulama için beyaz sirke kullanılması tavsiye edilir. Beyaz sirke doğrudan veya su ile seyreltilerek kullanılabilir.
14. Evin Genel Temizliği
Yıllar önce çocuklarda sirke görüldüğü zaman, sirkeleri bütün evi sardığı düşünülüyor ve evde tepeden tırnağa temizlik yapılıyormuş. Ancak sirkeler saç dışındaki çevre ile çok az ilgilidir. Onların tek sığınağı kirli saçlardır. Kafa derisinden ayrıldıktan sonra en fazla bir veya iki gün yaşayabilirler. Zıplamaları ve uçmaları mümkün değildir. Kısaca bütün evin sterilize edilmesine gerek yoktur. Bulaşmadan korunmak için saçlarında sirke bulunan çocukların kafaları ile yakın temasta bulunan nesneleri temiz tutumak yeterlidir. Örneğin yatak takımları, şapkalar, eşarplar ve havlular, sıcak suda yıkanmalı ve sıcak bir ortamda kurutulmalıdır. Taraklar ve fırçalar sabunlu çok sıcak suda bekletilmelidir. Yastıklar ve ev ve araba döşemeleri vakumlanmalıdır.
15. Önleme
Sirkeler temiz saçlara gelip istila etmekten hoşlanırlar. Bu nedenle sık sık yıkanıyor olmak tek başına korunmak için çözüm değildir. Yapılacak en iyi şey baş-başa temas etmekten kaçınmaktır. Aksi halde sirkeler kolayca bulaşabilir. Tarak, fırça, eşarp, şapka, palto ve yastıkları da paylaşmamak gerekiyor.
Kaydol:
Kayıt Yorumları
(
Atom
)
Yorum Gönder